Duurzaam Zonder eigendom: eerste case study
Een gebrek aan eigendom over producten -zoals bijvoorbeeld fietsen en telefoons- lijkt ervoor te zorgen dat er een gebrek aan verantwoordelijkheid is over die producten. En onverantwoordelijk gebruik kan zorgen voor een kortere levensloop van producten (en dus meer milieu-impact en hogere kosten). Centraal in deze case study staat het begrip eigenaarschap. De producten die we gebruiken zijn -wettelijk gezien- steeds minder in eigendom van ons als gebruikers. Toch ervaren we nog steeds eigenaarschap over de producten die we als dienst gebruiken. Dit gevoel van eigenaarschap wordt Psychological Ownership of Psychologisch Eigenaarschap genoemd. Vraag is of -en hoe- we ontwerp kunnen inzetten om dit Psychologische Eigenaarschap te vergroten, zodat gebruikers zich verantwoordelijker gaan voelen over de producten die wettelijk gezien niet in eigendom zijn.
Binnen dit onderzoek zijn vanuit het lectoraat Co-Design twee SIA KIEM aanvragen toegekend.
Omdat het om praktijkgericht onderzoek gaat, zijn we eerst de praktijk in gegaan. In een case study werken we samen met The Student Hotel (TSH), die de milieu-impact uit het gebruik van haar fietsendienst wil verlagen.
Deze Case Study in relatie tot de onderzoeksopzet
Tijdens deze studie stond het begrip Psychological Ownership centraal. Het begrip Psychological Ownership en het bijbehorende toegepaste (en aangepaste) model (Baxter & Aurisicchio, 2015) komen voort uit het perspectief van Human Centered Design.
Het doel is om de gebruikers van de fietsendienst een bijdage te laten leveren aan de reparatie van defecte fietsen, die zo langer meegaan (waarmee grondstof gebruik wordt vertraagd). Door defecten aan te geven en aan te wijzen in de uitleen-app en de fiets op de juiste plek terug te plaatsen in een daarvoor ingerichte Bike Hospital, wordt de fietsenmonteur van TSH geholpen met het hergebruik van materialen, zodat er ook een bijdrage wordt geleverd aan het sluiten van grondstof gebruik. De gebruikers van de fietsendienst voelen zich hierdoor meer eigenaar van de dienst en werken samen met de fietsenmaker aan een duurzamere dienst.
Om de inzichten uit de praktijk terug te brengen naar de theorie is het onderzoek gepubliceerd in het Journal Sustainability.